رابطه بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن در دانش‌آموزان پایه دوم و سوم ابتدایی

سابقه و هدف: نتایج پژوهش‌ها در مورد ارتباط بین آگاهی واج‌شناختی و سرعت نامیدن متناقض می‌باشد. یکی از دلایل تناقض نتایج، نوع زبان‌های نوشتاری مورد مطالعه است. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین سرعت نامیدن و آگاهی واجی در دانش‌آموزان فارسی‌زبان می‌باشد. مواد و روش‌ها: این پژوهش مقطعی، روی 15 دانش‌آموز پایه دوم و 15 دانش‌آموز پایه سوم ابتدایی شهر تهران انجام گرفت. از هر دو گروه آزمون‌های نامیدن خودکار سریع و آگاهی واج‌شناختی به عمل آمد و نمرات دو گروه در هر بخش مقایسه و سپس هم‌بستگی بین نمرات آزمون‌ها در هر گروه بررسی شد. یافته‌ها: عمل‌کرد دو گروه به صورت معناداری در خرده‌آزمون‌های نامیدن و حذف واج آغازین و پایانی (002/0=p) و حذف واج میانی (001/0=p) متفاوت است. در خرده‌آزمون‌های تشخیص کلمات دارای واج پایانی یکسان و تقطیع واجی تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. زمان نامیدن حروف (001/0=p) و اعداد (019/0=p) در دانش‌آموزان پایه سوم به طور معناداری کم‌تر بود. بین نامیدن سریع حروف، اعداد، اشیاء و رنگ‌ها با متغیرهای آگاهی واجی در دانش‌آموزان پایه دوم و سوم هم‌بستگی معنی‌دار مشاهده نشد. به‌جز در دانش‌آموزان پایه سوم که در آن‌ها بین نامیدن سریع حروف و اشیاء با متغیر تشخیص کلمات دارای واج پایانی یکسان میزان هم‌بستگی معنی‌دار مشاهده شد (05/0p&le). نتیجه‌گیری: عدم هم‌بستگی معنی‌دار بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که در زبان فارسی، سرعت نامیدن مستقل از آگاهی واجی است